Geen Vrouwelijke Premier
Geen vrouwelijke premier maar een authentiek leider is wat Nederland nodig heeft. Dat deze vrouw of man is, is bijzaak. Althans dat zou bijzaak moeten zijn.
Laat ik beginnen met te erkennen dat ook ik in diezelfde valkuil ben gevallen: te denken dat "het tijd is dat Nederland een vrouwelijke premier krijgt". Maar de afgelopen weken tijdens mijn coaching sessies, trainingen en workshops over leiderschap - met prachtige interacties en discussies - zie ik meer en meer in dat het daar niet daadwerkelijk om gaat. En dat de 'vrouwen-kaart willen spelen' eigenlijk aantoont dat we ons onvoldoende afvragen waarom vrouwelijke leiders lang op zich laten wachten. Zowel in de top van het bedrijfsleven als in de politiek. En laten we voor nu focussen op de landelijke politiek.
Hoe meer ik er over na denk hoe tenenkrommender ik het vind in de verkiezingsstrijd. Vorige week de aankondiging van Kamala Harris als running mate van Joe Biden en daarmee de eerste gekleurde vrouwelijke vice president in de Verenigde Staten. In 2016 natuurlijk Hillary Clinton die door de top van de Democraten als de gedoodverfde kandidaat naar voren werd geschoven met de belofte dat zij de eerste vrouwelijke Amerikaanse president zou worden. In mijn eigen land, mijn eigen partij notabene - D66 - die precies hetzelfde lijkt te doen, met de aangekondigde belofte dat de Democraten 66 de eerste vrouwelijke premier gaan leveren.
Zonder iets af te doen aan de genoemde individuen. Maar net als een man kan een vrouw te kort schieten als authentiek leider. De kern van het probleem is decennia lang namelijk dat we een disbalans hebben in hoe we leiderschapskwaliteiten waarderen: in het (politiek) leiderschap zijn jaren lang masculine kwaliteiten - zoals daadkracht en overtuigen - gevierd en feminine kwaliteiten - zoals luisteren en anderen de ruimte geven om te stralen - zwaar ondergewaardeerd aan elkaar.
Het gaat om het erkennen dat elk mens deze twee "soorten" kwaliteiten - masculine en feminine - in huis heeft en op z'n minst kan versterken in zichzelf. Het is de balans van het zijn van een mens. Deze balans dient terug te komen en komt terug, langzaam maar zeker.
Geslacht geeft niet aan of er een balans is in masculine en feminine kwaliteiten. Sterker nog, kijk goed naar de vrouwen die de top in de politiek weten te behalen en die nu naar voren worden geschoven als gedoodverfde kandidaat. Vaak zijn ze masculiner dan menig man. En daarmee verre van de authentiek leider - met een sterk masculine èn feminine kant - die ons land en andere landen in de wereld hard nodig hebben.
Een authentiek leider als premier - man of vrouw - en meer authentieke leiders in de politiek zijn hard nodig. Waarom? Omdat onze samenleving, onze systemen, onze cultuur aan de vooravond van een transitie staan - een verandering in onze democratie en haar politiek. Meer dan ooit moeten we toegeven dat er een ernstig gebrek aan menselijke connectie is in de politiek. Meer dan ooit verlangen we naar politiek die begrip en effectieve oplossingen voor sociale kwesties creëert. Politiek waar mensen vertrouwen in hebben. Politiek die mensen dichter tot elkaar brengt. Het is tijd om het debat - de strijd van de monologen - te vervangen door dialoog.
Een paradigma verschuiving is nodig en zal er komen: van debat naar dialoog. Hoe dit gaat gebeuren is moeilijk in te schatten, maar duidelijk is wel: er staat veel op het spel. We kunnen ons niet permitteren in de valkuil-man-vrouw-discussie te vallen of er in te blijven zitten. Nederland heeft geen vrouwelijke premier nodig, maar een authentiek leider.
16 augustus 2020