Schadelijkheid & Schandelijkheid
Het is woensdag 9 augustus 2023 17:00 uur als ik deze blog post begin te schrijven en deze woorden met jou als lezer deel. Goed nieuws en slecht nieuws.
Het goede nieuws is dat ik uitgenodigd ben te komen spreken over mijn voorstel afschaffen van politieke partijen en herinvoering van onafhankelijke volksvertegenwoordigers op het Brainwash Festival 2023 in Amsterdam. Vorige maand meldde ik mij aan als politiek leider van D66 met deze ene missie, zoals Hans van Mierlo het verwoordde: “maak revolutie voordat ze uitbreekt”. (De) D66(-partijtop) kiest voor democratische dictatuur door mijn kandidatuur niet eens een kans te geven, dus toch mooi dat er mensen zijn die wel ruimte willen en durven geven aan nieuwe visies over democratie en politiek. Mensen die geen genoegen (meer) nemen met carrière-politici die als “nieuwe generatie” gelanceerd worden maar niets anders zijn dan “oude wijn in jonge zakken”. Nog mooier is dat in de voorbespreking ik gewezen ben op het werk van Simone Weil, een filosofe die van 1909 tot 1943 heeft geleefd en een helder essay heeft geschreven en pas dit jaar - perfecte timing - voor het eerst vertaald is: De schadelijkheid en schandelijkheid van politieke partijen.
Wat ik tot nu toe van Simone Weil heb kunnen lezen is dat zij politieke partijen zelfs wil verbieden: “Wij leven niet in een democratie en democratie is ook geen doel op zich. Echt nastrevenswaardig zijn de waarheid en de gerechtigheid, en democratie is gerechtvaardigd in de mate dat door democratische besluitvorming dit diepere doel wordt gediend. Politieke partijleden en partijaanhangers staan onder permanente druk om het individuele denken en het persoonlijke oordeelsvermogen en geweten uit te leveren aan de partij. Ofwel streeft men compromisloos en naar best vermogen de waarheid en de gerechtigheid na, en dan kan men zich niet aligneren op een of andere collectieve partijlijn, ofwel kiest men voor de partij, maar dan is dat ten koste van het primaat van waarheid en gerechtigheid. Indien partijlidmaatschap altijd en in alle gevallen aanzet tot leugen, dan is het bestaan van partijen een volstrekt en onvoorwaardelijk kwaad. Men kan niet God dienen en Mammon - demoon van de hebzucht.”
Weil helpt mij postuum op twee indrukwekkende manieren. Allereerst, door Weil’s scherpte vallen mijn persoonlijke ervaringen als lid van de D66-fractie nog meer op hun plek en kan ik het gedrag van de mensen die om mij heen waren beter begrijpen. Ten tweede, biedt Weil mij troost in de “politieke eenzaamheid” (zoals Jan Terlouw het verwoordde in een mailtje aan mij toen ik in de Verenigde Staten was, middenin de door-de-D66-top-gecreëerde-commotie in 2016) waar ik vanaf 2010, toen ik lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal werd, tot de dag van vandaag in leef.
Het slechte nieuws is dat vooralsnog de schadelijkheid en schandelijkheid van D66 voortduurt. Exact op dit moment sluit de stemming voor het lijsttrekkerschap van D66 met slechts één kandidaat te kiezen. De 76 leden die durfden aan te geven een echte lijsttrekkersverkiezing te willen, andere leden die persoonlijk aan mij aangeven bang te zijn dat de partijtop kan zien wie een ondersteuningsverklaring geeft, en de herinnering aan Hans van Mierlo; maken dat ik nog D66-lid ben en de hoop op de waarheid en gerechtigheid houd. Vooralsnog verzamelt (de) D66(-partijtop) gemiste kansen. Naast het beoordelen van politiek leiderschap en visie, was een lijsttrekkersverkiezing ook een kans voor alle leden om volledige helderheid en openheid te krijgen over mijn vertrek uit de D66-fractie maar ook over hoe ik de D66-fractie heb ervaren en hiervan te leren. Ook daar is overduidelijk geen ruimte voor in een democratische dictatuur. De angst regeert, vooralsnog.
Vooralsnog heb ik mijn politieke blog. Meerder posts heb ik geschreven over “de politiek” en de verandering die nodig is, veelal gebaseerd op mijn persoonlijke ervaringen. Wie de afgelopen 7 jaar heeft opgelet, weet dat ik altijd mijn momenten van spreken zorgvuldig kies om aan te sluiten bij “een kans op verandering” - het is mij nooit te doen geweest om mensen te beschadigen; juist door wat mij is overkomen als lid van de D66-fractie, want wat ik heb meegemaakt wens ik niemand toe. En dan heb ik het niet alleen over 2016 toen ik de politiek verliet zonder afscheid, maar vooral over hoe ik de D66-fractie heb ervaren sinds 2010 en hoe ik de Haagsche politiek bijna 6 jaar heb beleefd.
Macht is fascinerend. De huidige machtspolitiek - van politieke partijen - is schadelijk en schandelijk. Machtspolitiek ten koste van alles - met D66 als boegbeeld - is barbaars. Ik spreek niet zomaar over angstcultuur met zorgwekkende symptomen - karaktermoorden, afrekeningen, dolkstoten, me-too affaires, racisme en discriminatie. Ik spreek niet zomaar over “gruwelijke schouwspelen in het Colosseum”. Ik spreek niet zomaar over wat ik heb geleerd over politiek, macht en machtssystemen. Ik spreek niet zomaar als voormalig lid van de D66-fractie. Ik spreek niet zomaar over Khadija Arib en Firouz Alida Chaouqui aka Vera Bergkamp.
Ik spreek omdat, als voormalig marine-officier, award winnende ambtenaar, Tweede Kamerlid, ik weet dat onze samenleving 150 onafhankelijke volksvertegenwoordigers verdient - zoals in de Grondwet is geschreven - en dat zij de weg zijn naar politiek van verbinding: Van Debat Naar Dialoog. Vergis je niet, dialoog is heftiger dan een debat ooit kan zijn. Dialoog haalt de waarheid naar boven en brengt gerechtigheid. Immers, dialoog elimineert het valse gevoel van superioriteit en minderwaardigheid tussen mensen.
9 Augustus 2023