Verwar Vriendelijkheid Niet Met Zwakte
Vanavond in Zomergasten blijft Khadija Arib vriendelijk richting Theo Maassen, die haar vriendelijkheid met zwakte lijkt te verwarren wanneer hij blijft proberen haar karakter ter discussie te stellen. Khadija maakt terecht een onderscheid tussen een onderzoek waar (nog) geen duidelijkheid over bestaat, en de (poging tot) karaktermoord op haar als persoon. Nog belangrijker: Khadija benadrukt dat karaktermoord in de politiek sinds zo'n 7 jaar een ernstig fenomeen te noemen is. Zij legt aan Theo uit dat zij persoonlijk gelukkig steun heeft en zich kan verdedigen - lees: “ik word niet doodgezwegen door de media, ik zit hier in Zomergasten” - maar het baart haar zorgen dat dit lang niet voor iedereen geldt.
Ook laat Khadija bij het aanwijzen van de daders van de moord op haar karakter niet voor niets twee keer de naam Vera Bergkamp vallen en een derde keer houdt ze het bij “de Kamervoorzitter”. Theo slaat als gesprekspartner de plank ietwat mis door het onderzoek en karaktermoord met elkaar te vermengen. Het eerste moet plaatsvinden en uitwijzen of Khadija’s karakter ter discussie staat en of ze als Kamervoorzitter fout is geweest. Karaktermoord is simpelweg foute boel, en dat is wat er met Khadija is gebeurd vorig jaar en dan hoor je als gesprekspartner juist door te vragen naar namen en rugnummers - zeker als onafhankelijke en kritische gastheer van het programma Zomergasten.
Mijn vriendelijkheid wordt ook nog wel eens verward met zwakte, maar dat komt omdat ik altijd mijn momenten van spreken zorgvuldig kies om aan te sluiten bij “een kans op verandering” - het is mij nooit te doen geweest om mensen te beschadigen, in tegenstelling tot sommige mensen in de politiek van politieke partijen. Kijkende naar Khadija aan tafel met Theo, denk ik terug aan ons gesprek tijdens een lunch samen in Amsterdam in 2019. Wij waren het steeds over één ding roerend eens: het op angst gebaseerde leiderschap in de politiek, en bij D66 in het bijzonder. Vanavond had Khadija net als haar partijgenoot Ronald Plasterk kunnen zeggen “D66 is ongekend gemeen en onbetrouwbaar”. Zoals eerder geschreven, ik zou daar hypocriet en achterbaks aan toevoegen, maar het zou beide PvdA’ers sieren te erkennen dat alle andere politieke partijen deze labels ook verdienen, net als dat ik durf toe te geven dat D66 de kroon spant.
Kijkende naar Khadija aan tafel met Theo, denk ik ook aan ons gesprek op de bank in Khadija’s werkkamer op dinsdagochtend 19 januari 2016 toen ik mijn ontslagbrief aan haar gaf - zij was net een kleine week Kamervoorzitter en ik had op haar gestemd. Net als Khadija ben ik zonder afscheid uit de Tweede Kamer der Staten-Generaal vertrokken. De angstcultuur die inherent is aan hoe politiek - in handen van politieke partijen - bedreven wordt, kon ik na bijna 6 jaar als lid van de D66-fractie geen seconde langer verdragen; lees hier meer. Eerder in het gesprek verwoordt Theo mooi hoe erg het moet zijn om onder een “dictatuur” te leven, wat dat doet met een mens. Lelijk was het besef dat tot mij doordrong: zo heb ik mij ook gevoeld in de politiek van politieke partijen - het zijn al lang geen “verenigingen” meer, maar democratische dictaturen.
Mijn vertrek was een puinhoop, die politiek ingegeven en gestuurd was. In april 2022 tijdens een gesprek met twee Volkskrant journalisten, kreeg ik bevestigd dat de “heksenjacht” van 2016 geïnitieerd was door de “partijtop van D66” om mij opzettelijk te beschadigen, om zo diezelfde partijtop te beschermen. Het is niet alleen kwalijk, maar ronduit schandalig dat 7 jaar later dit nog steeds niet hersteld is door “de daders” - zowel de D66-partijtop als betrokken journalisten die - in opdracht of niet - het voortouw namen in de (poging tot) karaktermoord. Daarentegen, zoals het een dictatuur betaamt, de leden van “de top van een politieke partij” kunnen het niet bont genoeg maken - denk aan voorbeelden als Klaas Dijkhoff en Alexander Pechtold - hun reputatieschade wordt hersteld en elke keer wordt hun imago geduldig opgepoetst in de landelijke media.
Karaktermoorden, dolkstoten en afrekeningen; het zijn tekenen van machtspolitiek ten koste van alles. In de politiek van politieke partijen is macht de bestemming, strijd het vehikel en angst de brandstof met als resultaat: een ernstig gebrek aan menselijke verbinding. Deze politieke competitiecultuur - waarin het loont je tegenstander met de grond gelijk te maken en de kracht van woorden te misbruiken voor strijd - is niet alleen achterhaald, onhoudbaar en ongezond; het is gif voor de democratie.
Wat Khadija en ik ook delen is dat het niet in onze aard ligt om ons slachtoffer te voelen. Zo kies ik ervoor mij te richten op de verandering die ik wens in de politiek in het belang van onze democratie. Mijn pleidooi is niet van gisteren: het afschaffen van politieke partijen en de herinvoering van onafhankelijke volksvertegenwoordigers. Ook Khadija benadrukt in haar gesprek met Theo het belang van een onafhankelijk parlement en de rol van Tweede Kamerleden in de controle op macht - “Kamerlid zijn is geen baan” zegt ze. Ik heb het eerder geschreven en ik blijf het schrijven: de leden van de Tweede Kamer horen geen “carrière-politici” te zijn - mensen die gedreven worden door positie, status, geld en macht.
Politieke partijen hebben in 1917 de macht gegrepen en hebben zich tot machtsbeluste systemen ontwikkeld, met perverse prikkels, en het zijn kweekvijvers voor carrière-politici. Het zijn democratische dictaturen - de zogeheten “partijtop” is een kleine groep mensen die zich verschuilen achter “de partij” en alles behalve transparant opereren in de macht - met tentakels tot in het hart van het openbaar bestuur. Terecht benoemt Khadija dan ook top-ambtenaren; overigens weer een gemiste kans van gesprekspartner Theo om door te vragen zodat de kijker een beter beeld krijgt bij het woord “slangenkuil”. Politieke partijen zijn systemen geworden die onze democratie, op z'n zachtst gezegd, ondermijnen en, sterk gezegd, beschadigen.
De Grondwet kent geen politieke partijen. Wij hebben 150 volksvertegenwoordigers. Laat politieke partijen weer gewoon “politieke debatclubs” zijn of kiesverenigingen die zich achter bepaalde onafhankelijke volksvertegenwoordigers scharen. Het afschaffen van politieke partijen en herinvoering van onafhankelijke volksvertegenwoordigers, zorgt voor verbetering van (controle op) macht, (het spel van de) politiek en (de rol van de) media. Het is de weg naar politiek van verbinding: Van Debat Naar Dialoog - politiek waarbij vriendelijkheid niet meer verward kan worden met zwakte.
6 Augustus 2023